TÜRK OTOMOBİLLERİ 41
BOR MOBİL
İşte Borla Çalışan İlk Yerli Oto
Türkiye'de borla çalışan araç üretildi. 80 km hız yapabilen aracın ilk testini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün yaptı.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TÜBİTAK ve Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü bünyesinde yürütülen proje kapsamında 'Sodyum Borhidrürlü Yakıt Pilli' aracı test etti.
Hammaddesi bor olan yakıt pilleriyle çalışan araçlar konusunda Türkiye'de önemli çalışmalar yapıldığını belirten Ergün, "Dünya bor rezervinin yüzde 70'inin ülkemizde bulunması bu alandaki çalışmalarımıza ayrı bir anlam katmaktadır. Niçin ülkemizdeki bor hammadde potansiyelimizi kullanmayalım?" dedi.
Nihat Ergün , Bor içerikli bu yakıt pillerinin sadece otomotiv sanayinde değil, savunma sanayinde de kullanılabileceğini belirtti.
Tamamen yerli yapım olan araçta 20 beygirlik elektrik motoru bulunuyor. Proje için özel olarak yaptırılan tamamen yerli motor ile aracın maksimum hızı saatte 80 km olarak ölçüldü.
Araç 1 kilogram borhidrür ile 35 kilometre yol gidebiliyor.
Bor rezervleri bakımından dünyada birinci sırada bulunan Türkiye, bor madenine sahip çıkıyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK üzerinden, bor madeni için yeni ve teknolojik fikri olan girişimcilere çağrı yaptı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, “Bor madeni ile ilgili Ar-Ge projelerine 2.5 milyon liraya kadar destek vereceğiz” dedi.
Karar, Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) çerçevesinde belirlenecek öncelikli alanları içeren Ar-Ge proje destekleri kapsamında alındı. Türkiye’de bora dayalı sanayinin gelişmesi, yaygınlaşması ve ülke ekonomisine daha fazla katma değer sağlayabilecek bor pazarının oluşması için ‘1003’ kodlu destek programı kapsamında çağrıya çıkıldı. Yeni bor ürünlerinin geliştirilmesi ve yaygın kullanım alanlarının araştırılmasına yönelik öngörülebilir ve belirgin ticarileşme potansiyeli olan Ar-Ge projelerinin desteklenmesi bu çağrı konusunun temel amacını oluşturuyor. Bu amaç doğrultusunda, uygulamaya yönelik yeni ve özellikli bor ürünlerinin geliştirilmesi, yerli kaynakların yoğun kullanıldığı üretim teknolojilerinin geliştirilmesi, bor ürünleri için yaygın kullanımı sağlayacak pazar imkanı geniş yeni kullanım alanlarının bulunması hedefleniyor.
TÜBİTAK’tan % 100 hibe
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, “1003 kodlu destek programı kapsamında ilk aşamada kömür teknolojileri konusunda çağrıya çıkılmıştı. TÜBİTAK aracılığıyla Ar-Ge projelerine 2.5 milyon liraya kadar destek sağlayacağız. Destek kapsamında üniversite-sanayi işbirliğini teşvik etmek amacıyla bu projelerde özel sektör de yürütücü olarak yer alabilecek. Araştırmacılara önemli teşvikler verilecek. Araştırmacılar tek başına veya farklı üniversitelerden birkaç isimle veya özel sektörle bir araya gelerek ‘1003’ programına başvurabilecek. Bu program kapsamında yurtdışından evrensel araştırmacılar da Türkiye’ye getirilebilecek” dedi.
Bakan Ergün, desteğin ayrıntılarını şöyle aktardı:
“Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi’ne bağlı kalmak koşuluyla kamu kuruluşlarıyla da ortak çalışmalar yapacağız. Farklı kamu kuruluşlarıyla eş finansman yoluyla çağrıya çıkacağız. Kamu kuruluşları, kendi ihtiyacı olan alanlarda yapılacak Ar-Ge projelerinin değerlendirilmesi, izlenmesi ve sonuçlandırılmasında TÜBİTAK’ın deneyiminden faydalanacak. Bu kapsamda Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ile çağrıya çıkıldı. Milli Eğitim Bakanlığı ile Fatih Projesi kapsamında bilişim konusunda çağrıya çıkıldı. Sağlık Bakanlığı ile de aynı amaçla çalışmalar devam ediyor.”
Kritik bilgi bulana destek
TÜBİTAK çağrı metninde, desteklerle ilgili detaylı bilgi veriyor. Buna göre çağrı kapsamında desteklenecek projelerden endüstriyel uygulamalara temel teşkil edecek veya büyük ölçekli teknolojik uygulamalara girdi sağlayacak teknolojik ürün veya bilgi üretilmesi beklenecek. Borla ilgili önerilecek projeler küçük, orta veya büyük ölçekli olarak hazırlanabilecek. İlgili endüstriyel kuruluşlarla işbirliği içinde hazırlanmış veya ilgili endüstriyel kuruluşlardan ayni ya da nakdi destek almış olan projelere öncelik verilecek. Orta ve büyük ölçekli projelerin birden fazla kurumun yer aldığı alt projelerden oluşması beklenecek. Desteklenecek projelerin ödeneği, TÜBİTAK ve BOREN tarafından eşit oranda karşılanacak. Çağrı Takvimi’ne göre değerlendirme sonuçları en geç 9 Kasım’da açıklanacak.
500 stratejik alanda kullanılıyor
Sodyum Borhidrür Yakıt Pilli Araç projesi 2009 yılı aralık ayında Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) desteğiyle TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nde (MAM) başladı. Proje kapsamında araç üzerine entegre borhidrürden hidrojen üreten sistem geliştirildi ve yine araç üzerinde bulunan yakıt piline beslenerek aracı sürmek için gerekli enerji üretildi.
Ergün, Türkiye'nin 2023 vizyonu çerçevesindeki en önemli hedeflerinden birinin, küresel çapta markalar oluşturmak olduğuna işaret etti.
Ergün, bu hedef doğrultusunda Bakanlık olarak otomotiv sektörüne yönelik çalışmaların başında, yerli bir otomobil markası oluşturmak geldiğini hatırlatarak, içten yanmalı motor teknolojileriyle birlikte, yeni nesil teknolojilere, bu alandaki çalışmalara da ayrı bir önem verdiklerini söyledi.
Bugün dünyada otomotiv sektöründe mevcut teknolojilerin yanı sıra elektrikli ve hibrit elektrikli araçlar gibi yeni nesil teknolojilerde de yoğun çalışmalar yapıldığını vurgulayan Ergün, Bakanlık olarak dünyadaki gelişmelere paralel olarak, elektrikli ve hibrit elektrikli araçlar gibi, alternatif yakıt teknolojileri kullanan araçlar konusundaki çalışmalara önemli destekler verdiklerini ifade etti.
Bakan Ergün, hammaddesi bor olan yakıt pilleriyle çalışan araçlar konusunda Türkiye'de önemli çalışmalar yapıldığını belirterek, şunları kaydetti:
''Dünya bor rezervinin yüzde 70'inin ülkemizde bulunması bu alandaki çalışmalarımıza ayrı bir anlam katmaktadır. Niçin ülkemizdeki bor hammadde potansiyelimizi kullanmayalım? Yapılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri, cam, seramik, tarım ve çimento gibi sektörlerde başarıyla kullanılan bor elementinin, otomotiv sanayisinde de etkili bir biçimde kullanılabileceğini gösteriyor.
Günümüz elektrikli araçlarda lityum iyon piller kullanılıyor. Ancak bu piller araç içerisinde fazla yer kaplıyor ve hacmine göre düşük verimde enerji sağlıyor. Yapılan araştırmalar bor kullanılan yakıt pillerinin mevcut pillere nazaran birçok avantajı olduğunu gösteriyor. Bor içerikli pillerdeki verimliliğin oldukça yüksek değerlerde olması, elektrik üretim sürecinde hareketli hiçbir parça bulunmaması nedeniyle gayet sessiz çalışması, düşük hacimli ve uzun ömürlü olması ve motorlardaki gaz emisyonlarının da oldukça düşük olması diğer pillere göre bor yakıtlı pillerin önemli avantajları arasındadır.''
'TSK'NIN ARAÇLARINDA DA KULLANILABİRLİR'
Bu çerçevede, bor içerikli yakıt pilleri geliştirilmesi amacıyla, TÜBİTAK ve Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü bünyesinde bir proje yürütüldüğüne işaret eden Ergün, söz konusu proje çalışmaları sonucu yapılan testlerde gayet olumlu ve güzel sonuçlar alındığını bildirdi.
Bakan Ergün, kendisinin de bor içerikli pil ile çalışan otomobille yaptığı test sürüşünde aracın performansından oldukça memnun kaldığını ifade ederek, şunları söyledi:
''Bor içerikli bu yakıt pilleri, farklı bir alternatif olarak karşımızda duruyor. Yerli otomobil üretimi için girişimde bulunacakların üretim aşamasında bu konuya yönelik de ARGE çalışmaları yapmaları gerekiyor. Geliştirilecek bu piller sadece otomotiv sanayinde değil, savunma sanayinde de kullanılabilir. Özellikle, Türk Silahlı Kuvvetlerinin arazide kullandıkları ağır bataryalar yerine daha hafif ve daha fazla enerji veren bu pillerin kullanılması mümkündür.
Bu alana yönelik yapılan tüm çalışmalardan amacımız Türkiye'yi, teknolojiyi takip eden değil, belirleyen bir ülke haline getirmektir. Kendi potansiyelimizi açığa çıkaracak bu tür yenilikçi projeler, bizim için son derece değerlidir, anlamlıdır. Bakanlık olarak her zaman teknolojik gelişmenin, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin ve de yüksek katma değer oluşturan projelerin destekçisi olduğumuzu da hatırlatmak istiyorum.''
SODYUM BORHİDRÜR YAKIT PİLLİ ARAÇ
Araca ilişkin verilen bilgiye göre, proje kapsamında araca uygun yakıt depolama, gaz yıkama, hidrojen üretim reaktörünün tasarımı ve üretim katalizörlerinin sentezi yapıldı. Üretilen katalizör proje kapsamında özel olarak sentezlendi. Başlangıç anından itibaren 3 dakika içinde tam kapasitede gaz üretimine başlayan sistemde, üretilen gaz 3 kW'lık yakıt pilini sürekli olarak çalıştırabilmekte. 3 kW'lık yakıt pili sistemi proje kapsamında özel olarak tasarlandı.
Tamamen yerli yapım olarak gerçekleştirilen araç içerisinde 20 beygirlik elektrik motoru bulunuyor. Proje için özel olarak yaptırılan tamamen yerli motor ile aracın maksimum hızı 80 km/saat ve menzili 100 km olarak ölçüldü. Araç 1 kilogram borhidrür ile 35 kilometre yol gidebiliyor.
885 BİN TONLUK KAYNAK
Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) verilerine göre, dünya rezervinin yüzde 70'inden fazlasına sahip olan Türkiye'de yaklaşık 900 milyon ton bor rezervi tespit edildi.
Tarım, ahşap, selülozik izolasyon, çimento, yakıt, enerji alanında kullanımı için 101'i tamamlanmış, 43'ü devam eden, 24'ü değerlendirme ve 1'i onaylanıp sözleşme aşamasında olan projeyle birlikte toplam 334 çalışma bulunan borla ilgili en son ''Doğrudan Sodyum Bor Hidrürlü Yakıt Pili Üretimi ve Entegrasyonu''yla ilgili Türk patent Enstitüsü'nden patent de alındı.
Dünyada bilinen bor rezervlerinin ülkelere göre dağılımı ise şöyle:
Ülke Toplam Rezerv (Bin ton)
Türkiye 885.000
ABD 80.000
Rusya 35.000
Çin 47.000
Arjantin 9.000
Bolivya 19.000
Şili 41.000
Peru 22.000
Kazakistan 102.000
İran 1.000
Toplam 1.241.000
DÜNYADA BOR KULLANIMI
Daimler Chrysler firması, boraksla çalışan Natrium isimli aracı tanıttı... Başkan Yardımcısı Thomas Moore, bor madeninden üretilen boraks adlı kimyasal maddenin, otomobillerde benzinin yerini almak için önemli avantajlara sahip olduğunu söyledi... Öncelikle boraks dünyanın en temiz yakıtı. Yakılmış boraks bile yeniden tüketilebiliyor. Devrim niteliğindeki özelliği de zaten bu... Ayrıca boraksla çalışan otomobil, benzinle ve hidrojenle çalışanlardan daha güvenli ve daha hesaplı. Örneğin benzinli otomobillerde yakıtı depolama sorunu olduğu için menzil düşüyor. Boraksla çalışan otomobilde bu sorun yok. Menzil hemen hemen iki katına çıkabiliyor.
MAKSİMUM HIZ 128 KM
Boraks ile çalışan Chrysler Natrium isimli otomobilinin maksimum hızı ise saatte 128 kilometre. 0-100 km hızlanması 16 saniyeyi buluyor. Boraks, sabun ve deterjan yapımında da kullanılan kimyasal bir madde. Bu nedenle yabancı gazete ve dergiler Chrysler Natrium'u, 'sabunla çalışan otomobil' diye tanıttı. Araç, boraks maddesi ile suyun oluşturduğu hidrojenin yakıt pillerine ulaşması ve açığa çıkan enerjinin mekanik enerjiye dönüşmesiyle yürüyor. Chrysler Natrium'un geçen hafta yapılan test sürüşü başarıyla sonuçlandı. Şu sıralar, seri üretim planları yapılıyor.
Kaynak:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder